Ένας νέος κομήτης, προερχόμενος από το νέφος Οορτ στις εσχατιές του ηλιακού συστήματος θα κάνει φέτος το πρώτο πέρασμά του κοντά στον Ήλιο και ενδέχεται να είναι ο «κομήτης του αιώνα», από πλευράς θεάματος που θα προσφέρει στους γήινους παρατηρητές. Ο κομήτης C/2012 S1, ή ISON - από τα αρχικά του διεθνούς οργανισμού αστρονομικής παρατήρησης υπό ρωσική διοίκηση που τον ανακάλυψε το 2012 με τη βοήθεια ενός τηλεσκοπίου 16 ιντσών - ακόμα και όταν βρισκόταν στις 10 Απρίλη σε μεγάλη απόσταση από τον Ήλιο (ανάλογη με του πλανήτη Δία), εμφάνιζε μεγάλη κόμη και φωτεινότητα, όπως δείχνει η φωτογραφία που τράβηξε το τροχιακό τηλεσκόπιο Χαμπλ. Προς το παρόν, ο ISON δεν είναι ορατός από τη Γη δια γυμνού οφθαλμού, αλλά στα τέλη Νοέμβρη και αρχές Δεκέμβρη του 2013, όταν θα βρίσκεται στη μικρότερη απόσταση από τον Ήλιο αναμένεται να είναι εντυπωσιακά ορατός και ίσως ακόμα πιο φωτεινός κι από το φεγγάρι. Εκτός κι αν στο μεταξύ - όπως έχει συμβεί πολλές φορές στο παρελθόν με υποψήφιους «κομήτες του αιώνα» - διασπαστεί σε μικρότερα κομμάτια, ή εξαντληθούν τα αέρια στα οποία οφείλει τη φωτεινότητά του.
Οι κομήτες είναι μικρά παγωμένα ουράνια σώματα που, κυρίως λόγω των μεταξύ τους βαρυτικών
αλληλεπιδράσεων και συγκρούσεων, κάποια στιγμή αλλάζουν τροχιά και οδεύουν προς το εσωτερικό του ηλιακού συστήματος. Η τροχιά πολλών απ' αυτούς γίνεται τότε εξαιρετικά ελλειπτική (μεγάλη απόσταση των δύο εστιακών κέντρων), με αποτέλεσμα στο περιήλιο να περνούν «ξυστά» από τον Ήλιο Πλησιάζοντας στο εσωτερικό ηλιακό σύστημα η θερμότητα της ηλιακής ακτινοβολίας εξαερώνει μέρος του πάγου - νερού και των παγωμένων αερίων που βρίσκονται στην επιφάνειά τους. Οι παραγόμενοι υδρατμοί και τα αέρια συμπαρασύρουν συνήθως και ποσότητα σκόνης. Ως αποτέλεσμα, τα αέρια και η σκόνη που ξεπηδούν από την πλευρά του κομήτη που βλέπει προς τον Ήλιο σχηματίζουν γύρω του ένα νέφος, την κόμη, στην οποία ανακλάται το φως, κάνοντας τον κομήτη τόσο πιο λαμπρό, όσο μεγαλύτερη είναι η κόμη του. Παρότι οφείλεται σε ένα μικρών διαστάσεων ουράνιο σώμα, η αραιή κόμη μπορεί να ξεπεράσει σε μέγεθος ακόμα και τον Ήλιο!
Καθώς κινείται ο κομήτης, σχηματίζεται πίσω του μια χαρακτηριστική ουρά από υλικά της κόμης, που μεγαλώνει όσο πλησιάζει στον Ήλιο και είναι πάντα στραμμένη μακριά από το άστρο, λόγω της πίεσης ακτινοβολίας και του ηλιακού ανέμου. Η κόμη και η ουρά είναι τα δύο χαρακτηριστικά που διαφοροποιούν τους κομήτες από τους αστεροειδείς (ο τρόπος σχηματισμού τους είναι επίσης στοιχείο που τους διαφοροποιεί). Σε κάθε πέρασμα κοντά από τον Ήλιο ο κομήτης χάνει μέρος από τα πτητικά συστατικά του, με αποτέλεσμα η κόμη και η ουρά να είναι μικρότερες και μετά από πολλά περάσματα σχεδόν ανύπαρκτες. Η ουρά του κομήτη είναι στην πραγματικότητα διπλή: μία κυρτή που οφείλεται στη σκόνη και μία ευθεία που οφείλεται στα αέρια.
Ο ISON έχει διάμετρο γύρω στα 5 με 6 χιλιόμετρα, αλλά η κόμη του ήδη ξεπερνά σε μέγεθος την Αυστραλία. Η παραπέρα αστρονομική του παρατήρηση αναμένεται να προσδιορίσει το μέγεθος του ISON με μεγαλύτερη ακρίβεια. Το γεγονός ότι πρόκειται για το πρώτο πέρασμά του ως κομήτης, δημιουργεί ασάφεια και ως προς την ακριβή τροχιά του, άρα και την ημερομηνία κατά την οποία θα βρεθεί στο περιήλιο. Υπολογίζεται ότι τότε θα βρεθεί σε απόσταση μόλις 1.100.000 χιλιομέτρων από το άστρο.
Ο κομήτης ISON, όπως φωτογραφήθηκε από το τροχιακό τηλεσκόπιο Χαμπλ στις 10 Απρίλη, όταν βρισκόταν ελάχιστα πιο κοντά από τον Δία, σε απόσταση 618 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τον Ήλιο
www.nasa.gov, www.space.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου